Skip to main content

Streekinformatie Veluwe

Nijkerk - Hoevelaken

Aan het einde van de Arkervaart, ten noorden van Nijkerk, ligt recreatiegebied Nieuw Hulckestein. Deze is open tussen april en september.


Langs de Zeedijk langs het Nijkerker Nauw ligt de oude stoomgemaal Hertog Reijnout. Deze is beperkt open tussen april en november.
Meer over het IJsselmeer en de randmeren is te vinden in de IJsselmeeralmanak.
In 1916 werd Nederland geteisterd door een watersnoodramp rond de Zuiderzee. Dit was een directe aanleiding tot het aanleggen van de afsluitdijk.

Bij Hoevelaken is Huis Hoevelaken.

 [Onderstaande bijdrage van Emiel Maarschalkerweerd, woonachtig te Hoevelaken]

HOEVELAKEN, dorp met ca. 9.000 inwoners aan de grens met de provincie Utrecht. Onderdeel van de gemeente Nijkerk, met in totaal ca. 38.000 inwoners.

Hoewel Hoevelaken aan het klaverblad ligt dat de verbinding is tussen de Rijkswegen 1 en 28, is de bereikbaarheid door de verkeersdrukte in de spits matig. Mogelijk in de toekomst een station Hoevelaken?

Jaarlijkse festijnen:

-Koninginnedag
-Slipjacht
-Rock & Roll-festival
-Dorpsdag

De plaatsnaam Hoevelaken (Hoflake) duikt voor het eerst op in de geschiedenis in het jaar 1132. De kern Hoevelaken, van oudsher een dorp, is ontstaan door ontginning van een veen- en moerasgebied. In 1132 gaf Andreas, de 25e bisschop van Utrecht aan Remvard, Otward, Hemelric en Heribert het onbebouwde land Hoevelaken tot een erfelijk goed in eigendom.

HUIZE HOEVELAKEN

Aan de rand van het dorp ligt Huize Hoevelaken, met omringend landgoed. In 1333 was het in het bezit van Elias van Hoevelaken. Op 16 augustus 1333 verkocht hij het goed Hoevelaken met alles wat er bij hoorde aan graaf Reinald II van Gelre. Daardoor ging Hoevelaken direct tot Gelre behoren en daarmee ten slotte tot de huidige provincie Gelderland. In 1402 is de heerlijkheid in het bezit van Steven, lid van het geslacht Van Zuylen, die de heerlijkheid in leen heeft ontvangen van de hertog van Gelre. In 1634 vererfde kasteel Hoevelaken op het geslacht van Lynden. Wanneer precies het kasteel gebouwd is, is niet bekend. Zelfs nu is nog niet bekend waar het middeleeuwse kasteel Hoevelaken precies gelegen heeft, aangezien er nooit opgravingen zijn verricht. Men neemt echter algemeen aan dat kasteel Hoevelaken ten zuiden van de weg Hoevelaken-Amersfoort moet hebben gelegen. Blijkens een anonieme prent uit 1602 zou het kasteel Hoevelaken een vierkante burcht zijn geweest met een markante poorttoren.

Omstreeks 1672 zou de oude burcht door brand verwoest zijn.
Kort hierna werd een nieuw huis gebouwd ten noorden van de weg Hoevelaken-Amersfoort. In 1915 werd het landgoed met het huis publiek verkocht. Het kwam toen in handen van dr. C.J.K. van Aalst, president van de Nederlandse Handels Maatschappij. In 1926 werd het bestaande huis, dat destijds ter vervanging van de middeleeuwse burcht werd gebouwd, gesloopt en vervangen door een modern pand.


In de tweede wereldoorlog werd het huis zwaar beschadigd, maar het werd weer hersteld. Tot 1963 bleef het bewoond.
In 1967 werd het goed verkocht aan Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Het landgoed werd voor het grootste deel overgedragen aan de Stichting Het Geldersch Landschap, maar het huis met directe omgeving bleef in eigendom bij het Bouwfonds.

LANDGOED

Het landgoed heeft een opmerkelijk lange, smalle vorm. Het is een afwisseling van imposante lanen, loofbos, weilanden en waterpartijen. Doordat het uit nattere en drogere gedeelten bestaat, is de soortenrijkdom van de flora in het gebied zeer groot. Zo groeit er de beschermde koningsvaren, die manshoog kan worden. Onder de juiste omstandigheden kan de varen meer dan een eeuw oud worden. Ook zijn er tijdens een inventarisatie 150 verschillende soorten paddestoelen aangetroffen. Op een eiland in de grote vijver achter Huize Hoevelaken staat een indrukwekkende en zeer harmonieus gevormde zomereik.
 
De omvang van deze eik schijnt 470 cm te zijn, wat wijst op een leeftijd van ongeveer 200 jaar.

Na de tocht door dit landgoed wordt de wandelaars aangeraden om zich snel naar de rustplaats te begeven. Aangeraden route: loop door het pittoreske centrum.